Miyuki là Giám đốc bán hàng ở nước ngoài của một hãng sản xuất linh kiện cỡ trung phục vụ ngành công nghiệp điện tử và ô tô. Cô thường xuyên tham gia phỏng vấn các ứng cử viên tìm việc làm cho các vị trí trong đội ngũ bán hàng của mình ở thị trường việc làm Nhật Bản. Công ty của cô ấy chính xác là loại công ty khó thu hút nhân viên Nhật Bản có động lực tốt, có hoặc không có kỹ năng tiếng Anh tốt (cô ấy cho rằng những thiếu sót trong hệ thống giáo dục Nhật Bản không những giới hạn việc giảng dạy tiếng Anh, mà còn dẫn đến sự thất bại trong việc chuẩn bị đầy đủ nền tảng của từng cá nhân khi xin việc làm).
Ghi nhớ những điểm này, cũng như những vấn đề không thể tránh khỏi xuất phát từ lực lượng lao động đang già đi nhanh chóng của Nhật Bản, các nhà quản lý cấp cao, như Miyuki, có khả năng xem xét thuê thêm nhân viên nước ngoài trong tương lai. Vì vậy, hãy xem xét các câu hỏi mà nhân viên nước ngoài có thể phải đối mặt khi phỏng vấn tìm việc làm ở thị trường việc làm Nhật Bản.
1. Bạn hiểu và sử dụng tiếng Nhật tốt như thế nào?
Đây thực sự là câu thứ tư trong danh sách mà Miyuki gửi cho tôi, nhưng tôi nghĩ nó xứng đáng với vị trí đầu tiên vì nếu bạn đang xin việc tại một công ty ở thị trường việc làm Nhật Bản, kỹ năng tiếng Nhật của bạn sẽ rất quan trọng và cuộc phỏng vấn của bạn sẽ được tiến hành bằng tiếng Nhật.
2. Tại sao bạn ứng tuyển cho vị trí này?
Không giống như hầu hết các trường ngôn ngữ, các công ty thương mại muốn nhân viên gắn bó với họ lâu dài. Cho dù bạn đang tìm công việc đầu tiên của mình tại Nhật Bản hay thay đổi công việc, có lý do chính đáng để làm như vậy có thể tạo nên sự khác biệt giữa thành công và thất bại.
Có lẽ nó chỉ đơn giản là vấn đề tìm kiếm một mức lương tốt hơn hoặc có lẽ với bạn lý do chính để ở Nhật Bản là học Aikido; sau đó một lần nữa, bạn có thể có một người phối ngẫu Nhật Bản. Chúng là những lý do rất tốt cho việc kiếm việc làm, nhưng bạn không nên tỏ ra quá tự cao. Thay vàođó, hãy luôn cố gắng thể hiện sự quan tâm đến việc kinh doanh của công ty và những thách thức mà công việc có thể mang lại, vì điều này sẽ cân bằng với nhu cầu của riêng bạn.
3. Bạn đã từng làm việc tại một công ty Nhật chưa?
Như bạn có thể biết trước, bất kỳ người phỏng vấn nào cũng sẽ muốn kiểm tra bạn về kinh nghiệm làm việc của bạn, nhưng tại các công ty Nhật Bản, các chi tiết cụ thể của các nhiệm vụ trước đây của bạn ít quan trọng hơn; người sếp mới của bạn sẽ dạy bạn những gì trách nhiệm công việc yêu cầu. Điều mà một người phỏng vấn thực sự muốn biết là bạn hiểu rõ và có thể thích nghi với các trách nhiệm của công việc và tâm lý làm việc của Nhật Bản đến mức nào.
4. Bạn có kỹ năng làm việc nào khác không ?
Bạn không bao giờ biết những kỹ năng nào được nhà tuyển dụng tiềm năng đánh giá cao, vì vậy, hãy suy nghĩ cẩn thận về các kỹ năng mềm và thông tin khác mà bạn cung cấp. Ví dụ như bằng lái xe quốc tế chưa có lịch sử vi phạm, khả năng sử dụng máy tính và các công cụ như excel,… tất cả đều có thể là những kỹ năng hấp dẫn, ngay cả khi sự liên quan của chúng với vị trí ứng tuyển có vẻ mơ hồ.
5. Bạn đang lưu trú ở Nhật bằng loại visa nào?
Một lần nữa, không giống như nhiều trường ngôn ngữ, các công ty thương mại trung cấp không muốn gặp rắc rối khi tài trợ cho công nhân nước ngoài. Các ứng cử viên có thị thực vợ / chồng hiện tại là thường trú nhân, cũng như lý do rõ ràng để ở lại Nhật Bản, sẽ luôn được xem là có tiềm năng lâu dài hơn. Tất nhiên, các tập đoàn lớn sẽ cung cấp tài trợ khi tuyển dụng trực tiếp từ nước ngoài, nơi họ đang tìm kiếm một kỹ năng chuyên nghiệp cụ thể, nhưng hiếm khi có trường hợp đó.
6. Bạn có nhớ gia đình của bạn ?
Đương nhiên, tình trạng hôn nhân nên là thứ được liệt kê trên CV của một người và người phỏng vấn của bạn có thể đặt câu hỏi về vợ/chồng của bạn và những đứa con mà bạn đang có. Nếu bạn có con đi du học ở Nhật Bản, điều này sẽ thêm rất nhiều khả năng cam kết lâu dài của bạn. Tuy nhiên, đôi khi một người phỏng vấn có thể lo ngại khi gia đình của bạn đang sống ở một đất nước khác. Tất nhiên, nó không thực sự là việc của họ và không ai muốn bạn bỏ hết các mối quan hệ để làm việc tại Nhật Bản nhưng bạn nên cố gắng trấn an người phỏng vấn về các lo ngại khả năng bạn quay lại quê hương của bạn.
7. Bạn mong muốn mức lương thế nào?
Đó không nhất thiết là mức lương thu hút được tất cả mọi người. Mặc dù vậy, mức lương khởi điểm thường khá thoáng ở Nhật Bản, với thâm niên, trách nhiệm gia đình và kinh nghiệm làm việc trước đây, tất cả đều được tính vào mức lương được đề nghị. Chắc chắn, người phỏng vấn sẽ hỏi bạn về mức lương hiện tại hoặc trước đó của bạn và con số cải thiện nào bạn đang tìm kiếm. Người sử dụng lao động thường trung thực về những gì họ có thể cung cấp ở mức hợp lý, hoặc các đặc quyền khác bù đắp cho những điều họ không thể cung cấp theo kỳ vọng của ứng viên, vì vậy hãy linh hoạt nếu bạn có thể.
8. Bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nào không?
Nếu một người tìm việc làm có bất kỳ vấn đề sức khỏe như bệnh mãn tính hoặc cấp tính, họ cần trung thực với nhà tuyển dụng và giải thích rằng họ đang trong quá trình điều trị. Người sử dụng lao động Nhật Bản thường nhạy cảm và thông cảm với các ứng cử viên có thể đảm bảo với họ rằng các vấn đề sức khỏe của họ sẽ không ảnh hưởng đến công việc của họ. Tất nhiên, một số người chọn để che giấu bệnh tật, nhưng khi có sự cố phải vắng mặt sẽ dẫn đến rối loạn công việc. Bên cạnh đó, người sử dụng lao động Nhật Bản có nghĩa vụ cung cấp kiểm tra sức khỏe hàng năm cho công nhân của họ thực sự khá toàn diện.
- Bạn làm gì trong thời gian rảnh?
Khi tôi đang dạy các kỹ năng phỏng vấn tiếng Anh kinh doanh, nhiều năm trước, nó luôn làm tôi ngạc nhiên khi có bao nhiêu người lao động Nhật Bản đùa với tôi rằng “ngủ” là cách họ dành thời gian rảnh rỗi. Tất nhiên, tôi sẽ khuyến khích câu trả lời của họ bởi tôi biết các ông chủ Nhật Bản của họ cũng sẽ làm thế, vì sự thật là, các nhà tuyển dụng Nhật Bản cũng quan tâm đến nhân viên của họ về sức khỏe tinh thần như hiệu quả công việc của họ.
Làm việc tại Nhật Bản có thể cực kỳ căng thẳng, vì vậy mọi người cần một cách để thư giãn, cho dù đó là thể thao, sưu tập bướm, chụp ảnh đường phố hoặc xem phim, v.v., vì vậy bạn có thể thẳng thắn nói về một trò tiêu khiển tại cuộc phỏng vấn việc làm.
10. Bạn muốn công việc này đến mức nào?
Bạn có thể nghĩ rằng cam kết của bạn đối với một công việc, và với môi trường làm việc của Nhật Bản, sẽ trở nên rõ ràng khi trả lời các câu hỏi 2 và 3 ở trên, nhưng bạn đã sai. Vì lý do khách quan, nếu bạn không thể chứng minh được động cơ, sự hiểu biết về thị trường việc làm Nhật Bảan và cam kết sẵn sàng tuân thủ chúng, bạn sẽ không có được công việc! Kinh nghiệm đã dạy người sử dụng lao động rằng thật dễ dàng để người lao động nước ngoài có thể bỏ việc, thậm chí có thể bỏ Nhật Bản hoàn toàn.